Béo phì là một trong những vấn đề sức khỏe phổ biến, gây ảnh hưởng không nhỏ đến chất lượng cuộc sống và nguy cơ bệnh tật. Trong Y học cổ truyền (YHCT), điều trị béo phì không chỉ tập trung vào việc giảm cân mà còn cải thiện cân bằng tạng phủ, điều hòa khí huyết. Ngoài các phương pháp truyền thống như châm cứu, xoa bóp, dược liệu, cấy chỉ giảm béo là một phương pháp hiện đại mang lại hiệu quả cao trong việc hỗ trợ điều trị béo phì.
CẤY CHỈ GIẢM BÉO LÀ GÌ?
Cấy chỉ là một phương pháp ứng dụng châm cứu kết hợp với kỹ thuật y học hiện đại. Thay vì sử dụng kim châm cứu thông thường, bác sĩ sẽ dùng loại chỉ tự tiêu (chủ yếu là chỉ Catgut) cấy vào các huyệt vị trên cơ thể. Quá trình này kích thích huyệt vị liên tục trong thời gian dài (khoảng 15–20 ngày), giúp:
- Tăng cường lưu thông khí huyết.
- Kích thích chuyển hóa, đốt cháy mỡ thừa.
- Ổn định chức năng tiêu hóa và kiểm soát cảm giác thèm ăn.
CƠ CHẾ GIẢM BÉO BẰNG CẤY CHỈ
- Điều hòa khí huyết và kinh lạc: Kích thích các huyệt vị giúp lưu thông khí huyết, loại bỏ đàm thấp (chất béo dư thừa) và tăng cường năng lượng.
- Tăng cường chuyển hóa cơ bản: Kích thích trực tiếp vào các huyệt liên quan đến chức năng Tỳ, Thận và các kinh mạch, giúp cải thiện tiêu hóa, đốt cháy năng lượng và loại bỏ mỡ tích tụ
- Giảm cảm giác thèm ăn: Cấy chỉ vào các huyệt giúp ức chế cảm giác thèm ăn, kiểm soát lượng thức ăn nạp vào cơ thể.
- Tăng cường đào thải: Tăng cường chức năng bài tiết, giúp cơ thể loại bỏ độc tố và nước dư thừa.
QUY TRÌNH CẤY CHỈ GIẢM BÉO
1. Khám và đánh giá
Bác sĩ kiểm tra chỉ số cơ thể (BMI), phân tích tình trạng mỡ thừa và đánh giá thể trạng.
Xác định nguyên nhân béo phì theo YHCT (Tỳ hư, Thận dương suy, đàm thấp tích tụ, Can khí uất, v.v.).
2. Xác định huyệt vị
Các huyệt thường được chọn trong cấy chỉ giảm béo:
- Huyệt Túc tam lý: Tăng cường tiêu hóa, kiện Tỳ.
- Huyệt Trung quản: Hỗ trợ giảm tích tụ mỡ ở vùng bụng.
- Huyệt Khí hải và Quan nguyên: Tăng chuyển hóa năng lượng, tiêu hao mỡ thừa.
- Huyệt Hợp cốc: Điều hòa khí huyết.
- Huyệt Đại trường du: Kích thích hoạt động bài tiết, hỗ trợ giảm cân.
3. Thực hiện cấy chỉ
Chỉ Catgut được cấy vào các huyệt vị bằng kim chuyên dụng, đảm bảo vô trùng.
Quá trình thực hiện nhanh chóng (15–30 phút) và ít đau.
4. Theo dõi và liệu trình điều trị
Liệu trình kéo dài từ 3–6 lần, mỗi lần cách nhau 15–20 ngày, tùy theo tình trạng bệnh nhân.
Hiệu quả giảm béo thường rõ rệt sau 2–3 liệu trình.
ƯU ĐIỂM CỦA CẤY CHỈ GIẢM BÉO
- Hiệu quả kéo dài: Cấy chỉ duy trì kích thích huyệt vị liên tục, giúp tăng hiệu quả giảm cân so với châm cứu thông thường.
- An toàn, không xâm lấn: Chỉ tự tiêu được cơ thể hấp thụ hoàn toàn, không để lại tác dụng phụ.
- Tiện lợi: Không cần thực hiện hàng ngày, giảm thời gian đến cơ sở điều trị.
- Tác động đa chiều: Không chỉ giảm cân mà còn cải thiện sức khỏe tổng thể, tăng cường chức năng tạng phủ.
KẾT HỢP CẤY CHỈ VỚI CÁC PHƯƠNG PHÁP Y HỌC CỔ TRUYỀN
Để tối ưu hóa hiệu quả giảm béo, cấy chỉ nên được kết hợp với các phương pháp YHCT khác:
1. Châm cứu, xoa bóp, bấm huyệt
Châm cứu hoặc bấm huyệt trước khi cấy chỉ giúp tăng lưu thông khí huyết, chuẩn bị cho quá trình kích thích huyệt vị.
2. Dược liệu hỗ trợ
- Sử dụng các bài thuốc như Tỳ hư đàm thấp, Thận dương suy, hoặc Can khí uất kết để điều trị nguyên nhân gốc rễ của béo phì.
- Trà thảo dược như ý dĩ, lá sen, trần bì hỗ trợ tiêu hóa và đào thải độc tố.
3. Chế độ ăn uống và động
- Tuân thủ chế độ ăn uống giàu rau xanh, ít chất béo và đường.
- Tập các bài tập nhẹ nhàng như Thái cực quyền, yoga, hoặc đi bộ để hỗ trợ đốt cháy mỡ.
LƯU Ý KHI THỰC HIỆN CẤY CHỈ GIẢM BÉO
Đối tượng phù hợp:
- Người thừa cân, béo phì do rối loạn chuyển hóa.
- Người béo phì sau sinh hoặc do stress kéo dài.
Chống chỉ định:
- Người có dị ứng với chỉ Catgut.
- Phụ nữ mang thai, người bị rối loạn đông máu hoặc nhiễm trùng da vùng huyệt vị.
Chăm sóc sau cấy chỉ:
- Tránh các thức ăn lạnh, nhiều dầu mỡ, chất kích thích.
- Vận động nhẹ nhàng để tăng hiệu quả kích thích huyệt vị.
Cấy chỉ giảm béo là một phương pháp an toàn, hiệu quả trong Y học cổ truyền, đặc biệt khi kết hợp với các liệu pháp khác như châm cứu, xoa bóp, dược liệu và điều chỉnh lối sống. Tuy nhiên, để đảm bảo hiệu quả và an toàn, người bệnh cần tìm đến các cơ sở YHCT uy tín, thực hiện dưới sự hướng dẫn của bác sĩ chuyên khoa.
ThS. BSCKI. BSNT. Nguyễn Văn Huy