NGUYÊN NHÂN VIÊM KHỚP GỐI TRONG Y HỌC CỔ TRUYỀN
Trong Y học cổ truyền, viêm khớp gối là một dạng biểu hiện của chứng Tý, nguyên nhân do kinh lạc bị bế tắc vàkhí huyết không lưu thông bình thường. Các yếu tố ngoại cảm như phong, hàn, thấp, nhiệt xâm nhập vào cơ thể, gây tổn hại khí huyết và bế tắc kinh lạc, dẫn đến đau nhức và khó vận động. Viêm khớp gối được phân thành ba nguyên nhân chính:
Phong hàn thấp tý: Thường gặp ở người cao tuổi hoặc người có sức đề kháng yếu. Phong, hàn và thấp cùng lúc xâm nhập vào khớp gối, gây đau nhức và cứng khớp, đặc biệt khi thời tiết lạnh và ẩm ướt.
Huyết ứ: Tắc nghẽn trong kinh lạc do sự ứ trệ của huyết, gây đau nhức và sưng tại khớp. Đau thường có tính chất cố định, đau khi ấn và có thể sưng tấy.
Can thận hư: Can chủ về gân, Thận chủ về xương, khi Can Thận suy yếu, gân và xương không được nuôi dưỡng đầy đủ, dễ bị tổn thương và viêm. Tình trạng này thường xảy ra ở người cao tuổi, gây đau và yếu khớp khi vận động.
HIỆN TƯỢNG ĐAU KHỚP GỐI TÁI PHÁT TRONG MÙA MƯA
Thời tiết thay đổi, đặc biệt là trong mùa mưa, có thể làm gia tăng triệu chứng đau khớp gối. Khi trời lạnh và ẩm, phong, hàn và thấp dễ xâm nhập vào cơ thể, gây bế tắc kinh lạc, làm trầm trọng hơn tình trạng đau khớp. Mưa và độ ẩm cao khiến thấp tà ứ trệ, làm các khớp đau nhiều hơn, cứng và khó di chuyển, đặc biệt vào buổi sáng hoặc sau khi gặp thời tiết lạnh, ẩm. Những người có tiền sử viêm khớp gối hoặc cơ địa yếu dễ bị tái phát bệnh trong mùa mưa.
PHƯƠNG PHÁP CHÂM CỨU ĐIỀU TRỊ VIÊM KHỚP GỐI
Châm cứu là một phương pháp điều trị hiệu quả trong Y học cổ truyền. Dựa trên nguyên lý điều hòa khí huyết, thông kinh hoạt lạc, châm cứu giúp giảm đau và cải thiện chức năng khớp. Một số huyệt thường dùng trong điều trị viêm khớp gối:
Huyệt độc tỵ: Nằm ở hai bên khớp gối, giúp khu phong, trừ thấp, giảm đau và thông kinh lạc.
Huyệt túc tam lý: Bổ trung ích khí, kiện tỳ ích thận, điều hòa khí huyết, hỗ trợ điều trị các bệnh lý liên quan đến khớp.
Huyệt dương lăng tuyền: Thư cân, lợi khớp, giúp giảm co cứng cơ và đau khớp do phong hàn thấp.
Huyệt huyết hải: Điều hòa khí huyết, thông kinh hoạt lạc, giảm đau và sưng khớp.
CƠ CHẾ TÁC DỤNG CỦA CHÂM CỨU
Châm cứu không chỉ tác động tại chỗ mà còn kích thích hệ thần kinh, nội tiết và miễn dịch của cơ thể. Phương pháp này giúp giảm viêm, giảm đau và phục hồi chức năng khớp. Nghiên cứu hiện đại cho thấy châm cứu kích thích sản sinh endorphin, làm giảm cảm giác đau tự nhiên và cải thiện tuần hoàn máu tại vùng tổn thương. Ngoài ra, châm cứu còn giúp điều chỉnh các phản ứng miễn dịch, ngăn ngừa tổn thương mô tại khớp.
TĂNG CƯỜNG HIỆU QUẢ ĐIỀU TRỊ KẾT HỢP CHẾ ĐỘ DINH DƯỠNG VÀ SINH HOẠT
Để điều trị và phòng ngừa viêm khớp gối hiệu quả, châm cứu cần kết hợp với chế độ dinh dưỡng và sinh hoạt hợp lý. Người bệnh nên tránh thời tiết lạnh ẩm, bổ sung thực phẩm dinh dưỡng cho Can Thận như hà thủ ô và câu kỷ tử, đồng thời duy trì vận động nhẹ nhàng để tăng cường sự linh hoạt của khớp.
Châm cứu là một phương pháp hiệu quả trong điều trị viêm khớp gối, đặc biệt trong giai đoạn tái phát vào mùa mưa. Phương pháp này không chỉ giúp giảm đau mà còn điều hòa khí huyết, thông kinh hoạt lạc, ngăn ngừa bệnh tái phát. Tuy nhiên, để đạt được hiệu quả tối ưu, cần kết hợp châm cứu với chế độ sinh hoạt và dinh dưỡng phù hợp, bảo vệ khớp gối trước tác động của thời tiết.
ThS BSCKI BSNT. Nguyễn Văn Huy